Yaygın anksiyete bozukluğu (YAB), çocuklarda yaygın ve sürekli bir endişe, kaygı ve gerginlik durumudur. Bu endişe ve gerginlik, çocuğun günlük yaşamını etkileyebilir, okul performansını, sosyal ilişkilerini ve genel yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. YAB, belirli bir duruma veya nesneye odaklanmaz, genel bir kaygı durumunu ifade eder.
Çocuklarda yaygın anksiyete bozukluğunun belirtileri şunları içerebilir:
- Sürekli Endişe ve Gerginlik: Çocuklar genellikle gelecek hakkında sürekli endişe duyarlar. Olumsuz senaryoları düşünme eğilimindedirler ve olası tehlikeleri abartma eğilimindedirler.
- Fiziksel Semptomlar: Baş ağrısı, karın ağrısı, mide bulantısı, kas gerginliği, titreme, terleme gibi çeşitli fiziksel semptomlar sıkça görülür.
- Dikkat Eksikliği ve İrritabilite: Endişe dolu düşüncelerle meşgul olma eğilimi, dikkat eksikliği ve konsantrasyon güçlükleriyle birlikte gelir. Ayrıca, çocuklar genellikle huzursuz, sinirli veya tahammülsüz olabilirler.
- Uyku Sorunları: YAB’li çocuklar genellikle uyku sorunları yaşarlar. Uykuya dalma veya uykuyu sürdürme konusunda zorluklar yaşayabilirler.
- Okul Korkusu: Okula gitmekten veya okulda olmaktan kaygı duyma eğilimi gösterebilirler. Sınavlar, ödevler veya sosyal etkileşimler gibi okul aktiviteleri hakkında endişe duyabilirler.
- Perfeksiyonizm: YAB’li çocuklar genellikle mükemmeliyetçi olma eğilimindedirler. Başarısızlık korkusuyla başa çıkmak için aşırı çaba sarf edebilirler.
Yaygın anksiyete bozukluğunun nedenleri karmaşıktır ve genetik faktörler, biyolojik etkiler, çocuğun kişilik özellikleri, aile ortamı ve çevresel stres faktörleri gibi birçok faktör rol oynayabilir.
Yaygın anksiyete bozukluğu olan çocukların tedavisi, genellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT), ilaç tedavisi veya bu iki yaklaşımın bir kombinasyonunu içerir. BDT, çocuğun endişe düzeyini azaltmaya ve kaygıyla başa çıkma becerilerini geliştirmeye odaklanır. İlaç tedavisi, semptomların yönetimine yardımcı olabilir ve genellikle bir psikiyatrist tarafından yönetilir.
Ayrıca, aile eğitimi ve destek, stres yönetimi tekniklerinin öğrenilmesi, sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarının teşvik edilmesi ve sosyal destek sistemlerinden yararlanma gibi diğer stratejiler de önemlidir.
Yaygın anksiyete bozukluğu olan çocukların tedavisi, erken müdahale ve uygun desteklerle semptomların yönetilmesine yardımcı olabilir, böylece çocuğun yaşam kalitesi artabilir ve sosyal işlevselliği iyileşebilir.